Krwawienia z przewodu pokarmowego, uszkodzenie wątroby, niewydolność nerek, a nawet śmierć – to efekty zażywania zbyt dużej ilości leków. Jak przekonać pacjentów do zmniejszenia ilości medykamentów, których nie potrzebuje? Przede wszystkim uświadomić problem.
Reklama dźwignią handlu?
Postęp we współczesnej farmakologii doprowadził do powstania licznej grupy leków, z których znaczna część jest dostępna bez recepty. Możemy je kupić w miejscach, których ze sprzedażą lekarstw nigdy wcześniej byśmy nie skojarzyli. Dziś farmaceutyki możemy nabyć w kiosku, w sklepie, na stacji benzynowej czy nawet w automacie. Kontrola nad nimi jest praktycznie zerowa.
Nikt też nie jest w stanie do końca określić jaki procent leków kupionych bez recepty zażywany jest w sposób niewłaściwy. Może to prowadzić do wielu niebezpiecznych skutków, takich jak lekomania, przedawkowania i działania niepożądane, będące skutkiem nieodpowiedniego doboru medykamentów.
Niemałą winą za ten stan rzeczy można obarczyć reklamy. Nadużywanie leków jest bardzo ściśle związane z promowaniem ich w mediach. Produkty reklamowane w telewizji, natychmiast mają większe wzięcie w np. apteki . Firmy farmaceutyczne kuszą klientów, a ci dają się nabierać. Według powszechnej opinii, jeżeli coś długo utrzymuje się w mediach, to jest to skuteczne. Bywa też tak, że coś, co reklamowane jest jako absolutna nowość, to często stary lek w nowym opakowaniu i pod zmienioną nazwą handlową. W efekcie kupujemy leki dla przetestowania ich, lub też wyłącznie dlatego, że była na nie promocja.
Lekomania i skutki uboczne
Lekomania, zwana inaczej zależnością lekową lub lekozależnością, to uzależnienie od leków. Jest to forma toksykomanii, która wywołuje stan psychiczny, bądź fizyczny, wynikający z interakcji leku i żywego organizmu. Kondycja ta charakteryzuje się zmianami zachowania, łącznie z przymusem stałego lub okresowego zażywania farmaceutyków, w celu doznania oczekiwanego efektu psychicznego lub fizycznego, bądź w celu uniknięcia nieprzyjemnych doznań związanych z odstawieniem leku. Osoba uzależniona zażywa leki nie dla ich medycznego działania, lecz po to, aby zaspokoić inne potrzeby, uzyskać określony stan tj. zmianę nastroju.
Skutkiem lekomanii może być wzrost tolerancji na daną substancję, co powoduje, że uzależniony potrzebuje coraz większych dawek w celu osiągnięcia tego samego efektu. W dalszej perspektywie mogą wystąpić halucynacje i zaburzenia umysłowe, a także uszkodzenia narządów wewnętrznych.
Przy kupowaniu leków najważniejszy jest zdrowy rozsądek. Nie kupujmy nigdy witamin i farmaceutyków, których nie potrzebujemy. Terapię zawsze należy wcześniej skonsultować z lekarzem, bo każdy lek to przecież substancja chemiczna, która ma określony wpływ na nasz organizm. Kiedy już otrzymujemy poradę specjalisty stosujmy się do niej, a leki kupujmy tylko w miejscach do tego przeznaczonych. Praca nad naszym zdrowiem to przecież nie łykanie leków pełnymi garściami, lecz długotrwały i wieloetapowy proces.